Uredba o naknadi štete na licima
(„Službeni glasnik RS br.34/2010 od 13. Maja 2010.godine)
На основу члана 26. став 2. Закона о обавезном осигурању у саобраћају („Службени гласник РС”, број 51/09) и члана 42. став 1. Закона о Влади („Службени гласник РС”, бр. 55/05, 71/05-исправка, 101/07 и 65/08), Влада доноси
UREDBA
o naknadi štete na licima
Član 1
Ovom uredbom se bliže uređuje način i kriterijumi za utvrđivanje materijalne štete i način i kriterijumi za utvrđivanje nematerijalne štete, zavisno od težine telesne povrede ili narušenog zdravlja, odnosno od stepena delimične onesposobljenosti za rad, kao i krug lica koja imaju pravo na naknadu i maksimalni iznos naknade za pretrpljene bolove usled smrti ili teškog invaliditeta nekog lica.
Član 2
Osnov za novčanu naknadu za materijalnu štetu i nematerijalnu štetu je postojanje povrede telesnog integriteta nekog lica, izraženo u kontuzijama i nagnječenju nekog dela tela, oštećenju ili gubitku pojedinih delova tela, trajnom narušenju zdravlja ili smrti lica.
Član 3
Pod materijalnom štetom u slučaju smrti, telesne povrede ili oštećenja zdravlja nekog lica, u smislu ove uredbe, podrazumeva se sva ona šteta koju je to lice imalo zbog povrede (troškovi lečenja, izgubljena zarada i sl.), odnosno bliski srodnik zbog smrti srodnika.
Naknada štete iz stava 1. ovog člana obuhvata:
1) troškove lečenja i rehabilitacije;
2) izgubljenu zaradu za vreme privremene sprečenosti za rad;
3) izgubljenu zaradu u slučaju trajne delimične ili potpune nesposobnosti za rad;
4) naknadu za izgubljeno izdržavanje;
5) troškove sahrane;
6) troškove tuđe nege i pomoći.
Član 4
Troškovi lečenja i rehabilitacije su materijalni troškovi nastali u postupku lečenja i rehabilitacije povređenog lica u zdravstvenoj ustanovi, odnosno drugom obliku zdravstvene službe (privatna praksa), koji uključuju i troškove primenjene medicinske terapije, lekova i medicinskih sredstava.
Troškovi lečenja i rehabilitacije nadoknađuju se u visini stvarnih troškova lečenja i rehabilitacije, na osnovu računa zdravstvene ustanove uz priložen izvod o pruženim zdravstvenim uslugama i drugim troškovima na osnovu medicinske dokumentacije koju vodi zdravstvena ustanova, odnosno drugi oblik zdravstvene službe (privatna praksa), a koji su bili nužni i neophodni u skladu sa savremenim dostignućima medicinske nauke i prakse Republike Srbije, odnosno u skladu sa priznatim standardima od strane osiguravača.
Član 5
Naknada izgubljene zarade za vreme privremene sprečenosti za rad predstavlja naknadu koja pripada oštećenom koji tokom privremene sprečenosti za rad nije bio sposoban da obavlja svoje redovne radne obaveze, koja je u skladu sa zakonskim i podzakonskim propisima, te zbog toga nije ostvario zaradu koja bi mu inače pripadala u skladu sa zakonom kojim se uređuju radni odnosi (da nije pretrpeo telesnu povredu ili oštećenja zdravlja u saobraćajnoj nezgodi).
Naknada iz stava 1. ovog člana određuje se na osnovu razlike između naknade zarade koju je povređeni imao tokom perioda privremene sprečenosti za rad i zarade koju bi ostvario da nije došlo do štetnog događaja.
Naknada iz stava 2. ovog člana određuje se u jednokratnom novčanom iznosu.
Član 6
Izgubljena zarada zbog trajne delimične ili potpune nesposobnosti za rad predstavlja izgubljenu zaradu u skladu sa zakonskim i podzakonskim propisima koja nastaje od momenta okončanja lečenja do momenta dok ta nesposobnost traje.
Naknada štete za izgubljenu zaradu iz stava 1. ovog člana, u slučaju trajne delimične nesposobnosti za rad, određuje se na osnovu razlike odnosa zarade koju je oštećeni ostvarivao pre povređivanja i prosečne zarade u datoj delatnosti u mesecu kada je oštećeni povređen, i odnosa zarade koju oštećeni ostvaruje nakon povređivanja i prosečne zarade u datoj delatnosti u prvom mesecu rada oštećenog nakon povređivanja.
Naknada štete za izgubljenu zaradu iz stava 1. ovog člana, u slučaju trajne potpune nesposobnosti za rad, određuje se na osnovu odnosa zarade koju je oštećeni ostvarivao pre povređivanja i prosečne zarade u datoj delatnosti u mesecu kada je oštećeni povređen i prosečne zarade u datoj delatnosti.
Naknada štete za izgubljenu zaradu iz st. 2. i 3. ovog člana određuje se u vidu mesečne novčane rente.
U slučaju da su potrebe oštećenog trajno povećane ili su mogućnost njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, mesečna novčana renta iz stava 4. ovog člana uvećava se za naknadu za navedenu štetu.
Član 7
Naknada za izgubljeno izdržavanje se određuje i isplaćuje licu koje je poginuli u saobraćajnoj nesreći izdržavao ili redovno pomagao, kao i ono koje je po zakonu imalo pravo zahtevati izdržavanje od poginulog.
Iznos naknade iz stava 1. ovog člana, u vidu mesečne novčane rente ne može biti veća od onoga što bi oštećeni dobijao od poginulog.
Član 8
Troškovi sahrane su troškovi koji su neophodni da bi se lice sahranilo, shodno običajima mesta u kome se sahrana obavlja.
Troškovi iz stava 1. ovog člana obuhvataju troškove prevoza pokojnika do mesta sahrane, troškove nabavke odeće za pokojnika, troškove nabavke sanduka i pogrebne opreme, troškove nabavke odeće žalosti (crnine) za najbližu rodbinu, troškove daće i troškove nadgrobnog spomenika.
Naknada troškova iz stava 2. ovog člana određuje se u visini učinjenih stvarnih troškova, na osnovu računa za svaki vid troška, ali najviše do visine prosečnih cena za svaki vid troška u mestu gde se sahrana obavlja.
Naknadu troškova nabavke odeće žalosti (crnine) mogu ostvariti lica koja imaju pravo na novčanu naknadu za pretrpljene duševne bolove zbog smrti bliskog lica.
Član 9
Troškovi tuđe nege i pomoći su materijalni troškovi nastali za one usluge povređenom licu koje omogućavaju njegovo zadovoljenje osnovnih bioloških potreba (uzimanje hrane, oblačenje i svlačenje, lična higijena, vršenje redovnih fizioloških potreba, kretanje sa pomagalima ili bez njih), ako navedene potrebe ne može sam da zadovolji usled potpunog ili delimičnog onesposobljavanja nekog organa.
Troškovi tuđe nege i pomoći nadoknađuju se u visini stvarnih troškova tuđe nege i pomoći, saglasno obimu tuđe nege i pomoći koja se mora ukazati povređenom licu, a najviše do prosečne zarade koju ostvaruju zdravstveni radnici odgovarajuće stručne spreme koji obavljaju ovu vrstu poslova.
Naknada troškova tuđe nege i pomoći iz stava 2. ovog člana određuje se u vidu mesečne novčane rente.
Član 10
Nematerijalna šteta se nadoknađuje nezavisno od naknade materijalne štete.
Nematerijalna šteta, kao posledica saobraćajne nezgode, u smislu ove uredbe, obuhvata sledeće vidove:
1) fizički bol;
2) duševni bol zbog umanjenja opšte životne aktivnosti;
3) pretrpljeni strah;
4) duševni bol zbog naruženosti;
5) duševni bol zbog smrti bliskog lica;
6) duševni bol zbog naročito teškog invaliditeta bliskog lica.
Član 11
Fizički bol je subjektivno osećanje koje se javlja kod povređenog lica u momentu povređivanja i traje za vreme lečenja.
Pri utvrđivanju visine naknade štete za pretrpljeni fizički bol, u obzir se posebno uzima jačina i trajanje pretrpljenih fizičkih bolova, budući bolovi, procenat umanjenja opšte životne aktivnosti, kao i uzrast povređenog lica, njegovo opšte zdravstveno stanje, vrsta i karakter povreda i moguće umanjenje inteziteta bolova kroz odgovarajuću terapiju i lekove.
Naknada za fizički bol se ne isplaćuje za bolove slabog inteziteta trajanja do tri dana.
Naknada iz stava 2. ovog člana određuje se prema sledećim kriterijumima za pretrpljeni fizički bol koji je nastao:
1) kao posledica izuzetno teških povreda koje su prouzrokovale umanjenje opšte životne aktivnosti preko 50% - do 3.000 evra;
2) kao posledica teške telesne povrede koje su prouzrokovale umanjenje opšte životne aktivnosti preko 30%, ali ne više od 50% - do 2.000 evra;
3) kao posledica teških telesnih povreda koje su prouzrokovale umanjenje opšte životne aktivnosti do 30% - do 1.500 evra;
4) kao posledica lakih telesnih povreda i onih kod kojih nije nastupilo umanjenje opšte životne aktivnosti, a preovladavaju bolovi jakog intenziteta - do 1.000 evra;
5) kao posledica lakih telesnih povreda i onih kod kojih nije nastupilo umanjenje opšte životne aktivnosti, a preovladavaju bolovi srednjeg i slabog intenziteta - do 500 evra.
Član 12
Umanjenje opšte životne aktivnosti obuhvata sva trajna ograničenja u životnim aktivnostima oštećenog lica koje je ostvario ili bi ih po redovnom toku stvari u budućnosti izvesno ostvarivao.
Pod trajnim ograničenjem iz stava 1. ovog člana podrazumeva se i obavljanje životne aktivnosti uz povećane napore ili pod posebnim uslovima.
Pri utvrđivanju visine naknade štete za duševni bol zbog umanjene opšte životne aktivnosti, u obzir se uzima vrsta i mesto povrede, procenat umanjenja opšte životne aktivnosti, godine starosti oštećenog, zanimanje kojim se bavi oštećeni, ograničenja u odnosu na bavljenje sportom, rekreacijom, hobijem u odnosu na period pre povređivanja, ograničenja u odnosu na porodičnu i socijalnu aktivnost oštećenog, kao i cilj kome služi ova naknada.
Procenat umanjenja opšte životne aktivnosti se opredeljuje na osnovu medicinske dokumentacije odnosno neposrednog pregleda povređenog, imajući u vidu sve okolnosti slučaja.
Naknada iz stava 3. ovog člana određuje se prema kriterijumu procenta umanjenja opšte životne aktivnosti, u zavisnosti od godina života oštećenog i to za svaki 1% umanjenja opšte životne aktivnosti:
1) kod osoba do 20 godina života - do 160 evra;
2) kod osoba od 20 do 35 godina života - do 150 evra;
3) kod osoba od 35 do 55 godina života - do 140 evra;
4) kod osoba preko 55 godina života - do 130 evra.
Ako je kod oštećenog utvrđen procenat trajnog umanjenja opšte životne aktivnosti od 50% i više, naknada se, zavisno od okolnosti slučaja, uvećava za 20% od iznosa naknade iz stava 5. ovog člana.
Član 13
Strah je osećaj koji je neko lice doživelo, odnosno pretrpelo u trenutku povređivanja (primarni strah) koji se manifestuje kao strah za život i/ili telesni integritet i naknadni osećaj po doživljenom povređivanju, a koji je vezan za ishod ozdravljenja (sekundarni strah).
Pri utvrđivanju visine naknade štete za pretrpljeni strah, u obzir se uzima procenat umanjenja opšte životne aktivnosti.
Visina naknade štete za pretrpljeni strah utvrđuje se prema intezitetu i dužini trajanja pretrpljenog straha.
U utvrđivanju visine naknade štete za pretrpljeni strah, posebno se u obzir uzima postojanje trajnih posledica na psihičku ravnotežu oštećenog u vidu psihijatrijskog oboljenja nastalog kao posledica pretrpljenog straha, što se konstatuje na osnovu medicinske dokumentacije.
Za pretrpljen strah slabog intenziteta koji je trajao do tri dana, naknada se ne isplaćuje.
Naknada se određuje prema sledećim kriterijumima za pretrpljen strah i to:
1) kao posledica izuzetno teških povreda koje su prouzrokovale umanjenje opšte životne aktivnosti preko 50% - do 2.000 evra;
2) kao posledica teške telesne povrede koje su prouzrokovale umanjenje opšte životne aktivnosti preko 30%, ali ne više od 50% - do 1.500 evra;
3) kao posledica teških telesnih povreda koje su prouzrokovale umanjenje opšte životne aktivnosti do 30% - do 1.000 evra;
4) kao posledica lakih telesnih povreda i onih kod kojih nije nastupilo umanjenje opšte životne aktivnosti, a preovladava strah jakog intenziteta - do 800 evra;
5) kao posledica lakih telesnih povreda i onih kod kojih nije nastupilo umanjenje opšte životne aktivnosti, a preovladava strah srednjeg i lakog intenziteta - do 500 evra.
Član 14
Duševni bol zbog naruženosti se izražava u trajnom subjektivnom osećanju, odnosno patnji koju trpi oštećeni, zbog nastalih promena usled povređivanja koje se izražavaju u tome što mu je izmenjen lik koji se ne može poboljšati bilo kakvim medicinskim tretmanima, promenjeno držanje tela (iskrivljenost, paraliza određenih delova tela, skraćenje ili gubitak pojedinih delova tela), koje nije moguće otkloniti i koje je vidljivo, promene na telu koje su vidljive u određenim prilikama (na plaži, pri bavljenju sportskim aktivnostima i u drugim situacijama u kojima oštećeni izlaže povređene delove tela pogledima prisutnih što izaziva pojačano interesovanje, zgražavanje ili sažaljenje istih).
Visina naknade za duševni bol zbog naruženosti zavisi od trajnih posledica koje ostaju, a iste se ogledaju u narušavanju dotadašnjeg izgleda i sklada tela, odnosno neke telesne funkcije, a određuje se uzimajući u obzir izmenjeni izgled i sklad tela, odnosno poremećaj telesne funkcije, uzrast, pol i zanimanje oštećenog lica, kao i lokalitet povrede i stepen naruženosti.
Naknada se određuje prema sledećim kriterijumima za pretrpljeni duševni bol zbog naruženosti i to za :
1) naročito veliko naruženje - do 3.000 evra;
2) velika naruženost - do 2.000 evra;
3) srednja naruženost - do 1.000 evra;
4) laka naruženost - do 500 evra.
Član 15
Duševni bol zbog smrti bliskog lica se izražava u subjektivnom osećanju, odnosno patnji koju trpi oštećeni zbog gubitka bliskog lica.
Pravo na naknadu za duševni bol zbog smrti bliskog lica imaju supružnik, deca, roditelji, vanbračni partner (u slučaju postojanja trajnije zajednice u skladu sa zakonom kojim se regulišu porodični odnosi) i braća i sestre (u slučaju da je između njih i umrlog postojala trajnija zajednica života).
Visina naknade iz stava 2. ovog člana određuje se u sledećim maksimalnim iznosima:
1) za slučaj smrti supružnik ili vanbračnog partnera - 5.000 evra;
2) za slučaj smrti deteta - 7.000 evra;
3) za slučaj gubitka ploda (fetusa) - 2.000 evra;
4) za slučaj smrti roditelja - maloletnom detetu - 6.000 evra;
5) za slučaj smrti roditelja - 5.000 evra;
6) za slučaj smrti brata ili sestre - 3.000 evra.
U slučaju smrti oba roditelja maksimalan iznos odgovarajuće naknade iz stava 3. ovog člana se udvostručuje.
Član 16
Duševni bol zbog naročito teškog invaliditeta bliskog lica izražava se u subjektivnom osećanju, odnosno patnji koju trpi oštećeni zbog naročito teškog invaliditeta bliskog lica.
Pravo na naknadu za duševni bol zbog naročito teškog invaliditeta bliskog lica imaju supružnik, deca, roditelji, vanbračni partner (u slučaju postojanja trajnije zajednice u skladu sa zakonom kojim se regulišu porodični odnosi).
Invaliditet se smatra naročito teškim, ako je procenat umanjenja opšte životne aktivnosti oštećenog jednak ili veći od 70%.
Visina naknade iz stava 2. ovog člana određuje se u sledećim maksimalnim iznosima:
1) za slučaj teškog invaliditeta supružnika ili vanbračnog partnera - 3.000 evra;
2) za slučaj teškog invaliditeta deteta - 4.000 evra;
3) za slučaj teškog invaliditeta roditelja - maloletnom detetu - 4.000 evra;
4) za slučaj teškog invaliditeta roditelja - 3.000 evra.
Član 17
Visina naknada iz čl. 11, 12, 13, 14, 15. i 16. ove uredbe obračunava se u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan isplate naknade štete.
Član 18
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
05 број 110-3532/2010
У Београду, 13. маја 2010. Године
_______________________________________________
В л а д а
Председник,
др Мирко Цветковић, с.р.
